Trong một năm có rất nhiều dịp cúng lễ quan trọng nhưng người Việt lại nói: “Cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng”. Vì sao lại có quan niệm này?
Ngày rằm tháng Giêng theo phong tục cổ, còn được gọi là tết Thượng nguyên. Đây là một tết nằm trong hệ thống Thượng – Trung – Hạ nguyên.
Tết Thượng nguyên là rằm tháng Giêng là tết hướng thiên cầu phúc
Tết Trung nguyên là rằm tháng 7 là địa quan xá tội
Tết Hạ nguyên là rằm tháng 10 là thủy quan giải ách
Lý giải về việc vì sao dân gian nói “cúng cả năm không bằng rằm tháng Giêng”, Những nhà nghiên cứu cho rằng: Thứ nhất điều này có liên quan đến quan niệm coi trọng cái ban đầu, hễ đầu xuôi thì đuôi lọt. Bởi vậy trong những ngày đầu năm, đầu tháng, người dân Việt có tục cúng lễ và kiêng kỵ rất cẩn trọng, nhất là những người kinh doanh. Quan niệm đó lại được mở rộng ra, coi trọng cả tháng đầu năm là tháng giêng. Mà trong mỗi tháng có hai tiết sóc vọng là ngày mồng một và hôm rằm. Ngày mồng một tháng giêng là Tết Nguyên đán, rằm tháng giêng là ngày trăng tròn đầu tiên.
Vào ngày này, các thành viên trong gia đình thường quây quần bên nhau, nấu ăn, hàn huyên nói chuyện, sau đó cùng thưởng trà, ăn bánh và ngắm trăng. Ngày rằm tháng Giêng còn là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính đối với các vị thần, Phật, đối với gia tiên.
Ngoài ra, rằm tháng Giêng còn được gọi là “Tết muộn” vì diễn ra ngay sau Tết Nguyên Đán, là dịp để các gia đình không may có người thân bị ốm, hay đi vắng vào vào đúng dịp Tết Nguyên Đán có cơ hội đoàn viên gia đình.
Cách sắm lễ vật
Mâm cỗ chay cúng Phật gồm:
Các đồ lễ như: Hoa quả, chè xôi, bánh trôi nước, các món chay, trầm / hương…/.
Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay là sự hiện diện của những màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Ăn cơm chay là một cách hướng tới sự cân bằng, thanh thản trong tâm hồn.
Mâm cỗ mặn cúng gia tiên:
Ngoài các đồ lễ như: Hương, hoa tươi, một chút vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, các gia đình sẽ chuẩn bị mâm cỗ mặn để cúng gia tiên. Các gia đình có thể tùy nghi biến tấu sao cho mâm cỗ gia đình phong phú, phù hợp gia đình.
Bài cúng rằm tháng riêng
Bài khấn nôm cũng tương tự bài cúng ngày Sóc vọng hàng tháng
Thông tin để quý độc giả tham khảo!